جنگل حرا (مانگرو) قشم: بزرگترین جنگل شناور خلیج فارس
جنگل حرا قشم یکی از اعجاب‌انگیزترین دیدنی‌های جزیره در ژئوپارک جهانی قشم است. جنگل‌های حرای قشم با مساحتی حدود ۹ هزار کیلومتر مربع رتبه اول را در بین جنگل‌های دریایی خلیج فارس دارد. این جنگل‌ها جز زخیرگاه زیست کره و تحت حفاظت محیط زیست هستند.
در حقیقت جنگل‌های حرا جز گونه‌های کمیاب و در خطر هستند به همین دلیل در برنامه انسان و سیاره مسکون یونسکو نیز ثبت شده‌اند. از طرفی جنگل حرا در فهرست منطقه حفاظت‌شده کنوانسیون رامسر نیز قرار دارد. همه این موارد نشانه‌ای از اهمیت جنگل‌های حرا و همچنین نیاز به حفاظت آن‌ها است. در ادامه متن به شرح شکوه جنگل‌های حرا و زیست‌بوم آن‌ها می‌پردازیم تا اهمیت این جنگل‌ها روشن‌تر شود.
یادتان باشد که اگر به قشم سفر کردید هرگز نباید تماشای جنگل حرا و عبور از میان درختان حرا را از دست بدهید.
جنگل حرا چیست؟
حرا یا مانگرو به درختانی گفته می‌شود که شورزی هستند. این درختان در آب‌وهوای استوایی رشد می‌کنند و تحمل اقلیم سرد را ندارند. اما جالب است چیزهایی که اغلب درختان را می‌کشد برای این درختان عادی است. درختان حرا سازگاری خاصی با آب شور دارند، آن‌ها می‌توانند نمک آب شور را حذف کنند و اکسیژن را بگیرند. این درختان از ساکنان بسیار قدیمی زمین هستند و قدیمی‌ترین فسیل مربوط به درخت حرا به ۷۵ میلیون سال پیش برمی‌گردد.
درختان حرا از ریشه‌ّهای خود استفاده می‌کنند تا با غوطه‌وری در آب شور و موج‌ها مقابله کنند. در زمان مد دریا آن‌ها تا گلوگاه در آب فرو می‌روند. این درختان می‌توانند شوری ۳ درصد تا ۹ درصد را بسته به شرایط تاب بیاورند. آن‌ها برای اینکه بتوانند آب شیرین بیشتری را ذخیره کنند حتی بازشدن روزنه‌های برگ‌های خود را کنترل می‌کنند. یا جهت‌گیری برگ‌های خود را تغییر می‌دهند تا آفتاب شدید کمتر باعث تبخیر آب برگ‌ها شود.
درختان حرا برای تکثیر خود نیز روش شگفت‌انگیزی دارند. از آنجا که محیط رشد این درختان خشن است آن‌ها اغلب زنده‌زایی می‌کنند. به این معنی که دانه‌های آن‌ها در حالی که هنوز به درخت مادر وصل هستند جوانه می‌زنند. جوانه‌ها در زمان اتصال از طریق میوه یا داخل آن به حد بلوغ می‌رسند و بعد جداشده و در آب شناور می‌شوند. این بخش‌های تکثیرشونده می‌توانند حتی تا یک سال هم زنده بمانند تا شرایط مناسب رشد خود را پیدا کنند.
جنگل حرا قشم کجاست؟
جنگل حرا برای رشد نیاز دارد تا در سواحلی باشد که شدت جزرومد کمتر، موج‌های دریا نیز تلاطم کمتری دارند. در این صورت پهنه‌های گل نیز بیشتر است که بستر رشد درختان حرا می‌شوند. بنابراین جنگل‌های حرا قشم بیشتر در سواحل شمالی جزیره قرار دارند. یعنی در تنگ راه دریایی خوران که نزدیک به دلتاهای رودخانه مهران هستند از این رو رسوب مورد نیاز آن‌ها تامین می‌شود.
جنگل‌های حرا و اهمیت آن‌ها برای محیط زیست
درختان حرا می‌توانند ۳ تا ۶ متر رشد کنند و اغلب عمر بسیار زیادی دارند. از طرفی آن‌ها همیشه در تمام فصل‌ها سبز هستند. بنابراین این جنگل‌ها زیست‌بوم کاملی برای زندگی بسیاری از جانوران هستند.
از طرفی جنگل‌های حرای قشم با ریشه‌های محکمی که دارند از فرسایش خاک جلوگیری می‌کنند. در نتیجه باعث می‌شوند که در مناطق مجاور آن‌ها سونامی یا رخدادهای شدید اقلیمی اتفاق نیافتد. از طرفی جنگل‌های حرا باعث حفظ خط ساحلی می‌شوند. آن‌ها در ذخیره‌سازی کربن نیز موثر هستند.
بنابراین لازم است که در بیشتر موارد با همکاری مردم بومی همنشین با درختان حرا آن‌ها را حفظ کرد. جنگل‌های حرا مرزی هستند که در آن انسان و طبیعت همزمان از هم محافظت می‌کنند و برهم زدن این قرارداد نتیجه خوبی برای هر دو طرف نخواهد داشت.
زیست‌بوم جنگل حرا قشم
جنگل حرای قشم از اکوسیستم‌های ساحلی و دریایی پایدار حمایت می‌کند. آن‌ها به عنوان زیستگاه‌های حیاتی برای مجموعه‌ای از گونه‌های آبزی عمل و با اکوسیستمی که ایجاد می‌کنند از تعامل پیچیده حیات دریایی و پوشش گیاهی خشکی محافظت می‌کنند. از جانوران جنگل حرا می‌توان به ماهی گل خورک، عقاب، پرنده شکاری، خرچنگ گیتارزن، موش‌خرما و شاهین سینه خیاری اشاره کرد. درختان حرا به قدری مهم هستند که روز جهانی مشخصی برای حفاظت از آن‌ها وجود دارد. روز جهانی حفاظت از اکوسیستم حرا هر ساله در ۲۶ جولای جشن گرفته می‌شود.
تفریحات جنگل حرا چیست؟
اولین ویژگی تفریحی جنگل‌های حرا، طبیعت بی‌نظیر و چشم‌نواز پیش روی شماست. تصور کنید که در میان جنگلی قرار دارید که درختان آن روی آب هستند. این تصویر بیشتر شبیه قدم گذاشتن در میان انیمه‌هاست تا واقعیت.
هیمنطور که از محل زندگی درختان حرا گفتیم مشخص است که برای رسیدن به آن‌ها شما نیز باید شناور باشید. پس تفریح آبی هم خواهید داشت. برای رفتن به جنگل حرا یا می‌توانید با قایق این کار بکنید که تجربه زیبایی می‌شود. و یا می‌توانید از تفریح و ورزش‌های آبی همچون پدل‌برد استفاده کنید.
پدل‌برد در میان درختان حرا یک امتیاز ویژه نسبت به هر چیز دیگری دارد. شما با پدل برد روی برد نشسته و یا ایستاده‌اید و در آرامش و سکوت از میان جنگل‌ها عبور می‌کنید. از طرفی وقتی روی پدل‌برد می‌ایستید چشم‌انداز زیبایی را در مقابل خود می‌بینید.
برای تجربه پدل‌برد در جنگل‌های حرا می‌توانید با موسسه آب‌های آرام کلودنگ یا تورهای مجموعه کلودنگ تحت نظر مربیان حرفه‌ای این رشته همراه شوید.
در نهایت اینکه شما می‌توانید در جنگل‌های حرا پرنده‌نگری کنید و لذت ببرید. از طرفی اگر شانس بیاورید شاید بتوانید گله‌ای از شترها را نیز در میان جنگل‌های حرا ببینید. با دیدن شتر احتمالا تمام تصویرهای ذهنی‌تان بهم میریزد. شتر حیوانی که متعلق به صحرا است در میان آب و در جنگلی سبز!
چطور به جنگل حرای قشم برویم؟
همانطور که گفتیم جنگل حرا قشم در خط ساحلی شمالی جزیره در تنگه خوران است. بنابراین می‌توانید از هر سمت جزیره به آنجا بروید اما فراموش نکنید که بهتر است با فردی آشنا به این مکان بروید. با این کار شما می‌توانید به صورت کامل با این منطقه آشنا شوید از طرفی در ساعتی به آنجا بروید که زمان مناسبی باشد.
برای رفتن به جنگل حرا باید زمان جزر و مد را بدانید از طرفی کسی باید مسیر را بلد باشد. شما می‌توانید با تورهای اقامتگاه بومگردی کلودنگ با لیدرهای بومی آن به بازدید از جنگل‌های حرا بروید و لذت ببرید.
می‌توانید همین الان سفر خود به قشم را رزرو کنید.
